Projecten

In 2010/2011 heeft het CPI een onderzoek uitgevoerd in opdracht van de Rijksvoorlichtingsdienst naar de manieren waarop burgers gebruik maken van sociale media voor mobilisatiepogingen in reactie op overheidsbeleid en hoe overheidsorganisaties daarop reageren. Het gebruik van sociale media door burgers is een relatief nieuw verschijnsel dat overheidsorganisaties voor verrassingen kan plaatsen en waarop zij een passend antwoord moeten vinden. Het overleg met gevestigde belangengroepen, maar ook de communicatie via traditionele media alleen voldoet niet meer.

De doelstelling was om een aantal concrete mobilisatiepogingen van burgers en de reacties daarop van overheidsorganisaties te analyseren en op basis daarvan een palet aan strategische opties aan te reiken ten aanzien van het overheidscommunicatiebeleid en het beleidsontwikkelingsproces. We hebben in dit onderzoek drie cases onderzocht, het verzet van scholieren tegen de 1040-urennorm in november 2007, het protest van burgers tegen de Q-koorts (2007-2009) en de ontwikkelingen in het klimaatdebat in de periode tussen november 2009 en maart 2010.

Onderzoeksvragen

Op basis van de bovengenoemde doelstelling zijn de volgende onderzoeksvragen geformuleerd:

1. Welke factoren beïnvloeden succesvolle, op web 2.0 gebaseerde (contra)mobilisatiepogingen van verontruste burgers naar aanleiding van voorgenomen dan wel in uitvoering zijnde overheidsbeleid?
2. Op welke wijze hebben overheden in hun communicatiebeleid en de verdere vormgeving van het beleid gereageerd op deze (contra)mobilisaties en welke factoren waren hierbij van vitaal belang?
3. Hoe kunnen deze factoren worden vertaald ten gunste van de ontwikkeling van een ‘early warning system’?
4. Welke mogelijke strategische opties staan overheden ter beschikking om adequaat te kunnen reageren dan wel anticiperen op deze (contra)mobilisatiepogingen?
5. Welke elementen in een op te stellen normatief kader kunnen worden gehanteerd om de mogelijke bruikbaarheid van deze opties te beoordelen? 

Tijdens het onderzoek hebben we kunnen vaststellen dat de onderzochte overheidsorganisaties volop bezig zijn met zich in te stellen op een samenleving van ‘spraakmakende’ of ‘tegensprekende’ burgers via sociale media. We hopen dat dit onderzoek aan dit proces verdere stimulansen biedt